Ráðherraskipti í menntamálaráðuneytinu
Tómas Ingi Olrich lét af embætti sem menntamálaráðherra á ríkisráðsfundi á Bessastöðum, laust fyrir hádegið í dag. Hefur Tómas verið menntamálaráðherra frá 2. mars 2002, eða tæp 2 ár. Tómas hefur jafnframt beðist lausnar frá þingmennsku frá og með morgundeginum, 1. janúar 2004, eftir tæplega 13 ára setu á þingi, fyrir Norðurlandskjördæmi eystra og Norðausturkjördæmi. Tekur Arnbjörg Sveinsdóttir sæti hans á þingi. Á ráðherraferli sínum hefur Tómas Ingi unnið ötullega að styrkingu menntunar og framþróun hennar. Meðal þess sem gert hefur verið í hans tíð er þróunarskólaverkefni sex skóla til þróunar nýjunga í kennsluháttum, ný vefgátt - Menntagátt, bókasafnskerfi fyrir öll bókasöfn landsins, upplýsingakerfið Inna fyrir framhaldsskóla (stjórnunar- og upplýsingatæki fyrir kennara og skólastjórnendur), háhraðanet fyrir framhaldsskóla og símenntunarmiðstöðvar, sérstakt átak í uppbyggingu menntunar og menningar í upplýsingatækni á landsbyggðinni og stofnun framhaldsskóla á Snæfellsnesi og háskólasetur á Austurlandi. Framundan eru miklar breytingar hjá sjálfstæðismönnum í Norðausturkjördæmi á næstu árum, einkum og sér í lagi með brotthvarfi Tómasar Inga sem eins af okkar öflugustu forystumönnum. Hvernig það skarð verður fyllt mun tíminn einn leiða í ljós. Tómas Ingi hefur unnið af krafti fyrir okkar kjördæmi og víða sést hér afrakstur verka hans. Vil ég þakka persónulega Tómasi fyrir gott samstarf seinustu ár og óska honum og eiginkonu hans, Nínu Þórðardóttur, velgengni í störfum á nýjum vettvangi.

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir tók við embætti menntamálaráðherra af Tómasi. Er hún 30. ráðherrann í ríkisstjórnum Davíðs frá árinu 1991 og önnur konan á stóli menntamálaráðherra. Ragnhildur Helgadóttir var menntamálaráðherra 1983-1985. Þorgerður Katrín, er að mínu mati glæsilegur fulltrúi nýrra tíma í ráðherraliði Sjálfstæðisflokksins. Hún er 38 gömul og hefur setið á þingi frá alþingiskosningunum 1999. Það er glæsilegt að flokkurinn eigi nú kraftmikinn fulltrúa sjálfstæðiskvenna á ráðherrastóli. Þau kynslóðaskipti sem verða innan Sjálfstæðisflokksins með því að Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir tekur sæti í ríkisstjórn Davíðs Oddssonar vekja ákveðna tilhlökkun til framtíðarinnar. Fyrr á þessu ári náðu kjöri til Alþingis fjórir fulltrúar SUS, Bjarni Benediktsson, tveir fyrrum formenn SUS: Sigurður Kári Kristjánsson og Guðlaugur Þór Þórðarson, og Birgir Ármannsson fyrrum formaður Heimdallar. Það verður fróðlegt að fylgjast með framgangi þeirra og annarra ungra lofandi sjálfstæðismanna í starfinu innan flokksins á komandi árum. Er það mikið gleðiefni fyrir unga sjálfstæðismenn að Þorgerður taki sæti í ríkisstjórn, enda hún lengi verið í miklum metum hjá okkur og haft góðan stuðning okkar og verið málsvari okkar hugmynda. Væntum við mikils af verkum hennar í ráðuneytinu. Ég óska Þorgerði góðs gengis í störfum hennar.

Umfjöllun um árið 2003
Árið 2003 er liðið í aldanna skaut. Að baki er eftirminnilegt ár fyrir margra hluta sakir. Þess verður í framtíðinni minnst t.d. sem hatramms kosningaárs þar sem öllum brögðum var beitt í kraftmikilli kosningabaráttu hérlendis, vegna mútumáls (sem deilt var um hvort hefði verið í alvöru eða hálfkæringi), kaupréttarsamninga, brúðkaups á Bessastöðum, eftirlaunafrumvarps, er Ingibjörg Sólrún varð varaþingmaður og óbreyttur borgarfulltrúi eftir að hafa fórnað borgarstjórastóli, endaloka valdaferils Saddams Husseins (sem eftir innrás bandamanna og 8 mánaða flótta var handtekinn), olíumálsins, er Schwarzenegger varð ríkisstjóri í Kaliforníu, staða Blairs veiktist, er hvalveiðar voru leyfðar að nýju, er R-listinn hækkaði gjaldskrá OR vegna hækkandi hita, öryrkjamála, línuívilnunar og þegar Jón í Skífunni seldi allt sitt hérlendis. Í tilefni áramótanna er tilefni til að líta yfir nokkra hápunkta ársins 2003. Vonandi verður árið 2004 jafn viðburðaríkt og spennandi fréttaár eins og árið 2003. Óska ég lesendum vefsins farsældar á nýju ári og þakka þeim fyrir að lesa pistla mína og líta á vefinn á liðnu ári.

Maður ársins 2003
Við áramót er litið yfir sviðið og spurt hver sé maður ársins, hver skaraði framúr og stendur hæst þegar nýtt ár tekur við. Það er enginn vafi í mínum huga að Davíð Oddsson forsætisráðherra, sé sá sem þann heiður eigi að hljóta að þessu sinni. Á þessu ári var reynt af óvönduðum aðilum að ráðast að mannorði hans og notað til þess málgögn auðhringa á fjölmiðlamarkaði. Stjórnmálaflokkur og forsætisráðherraefni hafði ekkert málefni annað í kosningabaráttunni en níða persónu hans og dylgja um starfsaðferðir hans með undarlegum hætti. Atlaga auðhrings og stjórnmálaflokks honum velviljuð að honum mistókst eftirminnilega í kjölfar kosninganna í maí. Stóð mestu að sjálfstæðismenn stóðu þétt saman og þjóðin treysti flokknum fyrir því að vera stærstum áfram í íslenskum stjórnmálum. Í kjölfarið færði Davíð fórn fyrir flokk sinn, að halda áfram samstarfi í ríkisstjórn og ákveða að víkja sjálfur af stóli forsætisráðherra, 15. september 2004. Davíð er án vafa maður ársins, hann er sá stjórnmálamaður sem bæði er elskaður og hataður, umdeildur og stendur í fararbroddi í stjórnmálum á Íslandi seinustu áratugi.

Áramótauppgjör frelsi.is
Í dag er áramótablær yfir frelsi.is. Þar birtist áramótauppgjör í borgarmálum og á landsvísu. Í góðum pistli fer Heiðrún Lind yfir árið í borgarmálum og fer yfir hvernig R-listinn hefur stjórnað borginni á þeim tíma. Orðrétt segir hún: "Eins og sjá má af pistli þessum, sem sannanlega hefði getað verið lengri, fögnuðum við Reykvíkingar nýju ári með óhóflegri skuldasöfnun og endum árið á sömu leið. Þetta er sorgleg þróun. Engum ætti að dyljast að tími er kominn til að pakka saman veikbyggðu R-listatjaldinu sem heftir framþróun í borginni og eykur skattbyrði Reykvíkinga með hverju nýju ári." Hvet alla til að líta á þennan góða pistil. Í tilefni áramóta tók ritnefnd vefsins saman áramótauppgjör frelsi.is fyrir árið 2003. Var virkilega gaman að vinna með Ragnari, Kristni, Snorra, Heiðrúnu og öðrum ritnefndarfulltrúum að þessu áramótauppgjöri. Er útkoman að mínu mati mjög skemmtileg. Vefurinn hefur eflst mjög á þessu ári, er það mikið ánægjuefni. Framundan er nú á nýju ári að efla og styrkja vef Sambands ungra sjálfstæðismanna. Mun ég stjórna honum og ennfremur hinum nýju SUS-fréttum. Hlakka ég til samstarfs við unga hægrimenn á árinu í gegnum þá vinnu. Ég mun leggja mig allan fram í þá vinnu.

Vefur dagsins
Ráðherraskipti urðu í dag í menntamálaráðuneytinu, eins og fyrr er getið. Í dag bendi ég því á vef menntamálaráðuneytisins. Þar eru fréttir og tilkynningar tengdar ráðuneytinu og æviágrip Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur menntamálaráðherra

Snjallyrði dagsins
Nú árið er liðið í aldanna skaut,
og aldrei það kemur til baka,
nú gengin er sérhver þess gleði og þraut,
það gjörvallt er runnið á eilíðar braut,
en minning þess víst skal þó vaka.

Ó, gef þú oss, Drottinn, enn gleðilegt ár
og góðar og blessaðar tíðir.
Gef himneska dögg gegnum harmanna tár,
gef himneskan frið fyrir Lausnarans sár
og eilífan unað um síðir.
Valdimar Briem.

Heitast í umræðunni
Samkvæmt skoðanakönnun eru þau George W. Bush forseti Bandaríkjanna, og Hillary Rodham Clinton, öldungadeildarþingmaður demókrata í New York og fyrrum forsetafrú, þær manneskjur sem flestir Bandaríkjamenn líta upp til og virða. Fram kemur að 29% segjast virða Bush mest en 16% Hillary Clinton. 7% nefndu þáttagerðarkonuna Opruh Winfrey, 6% Lauru Welch Bush forsetafrú og 4% þau Condoleezzu Rice þjóðaröryggisráðgjafa Bandaríkjastjórnar, Colin Powell utanríkisráðherra, og Jóhannes Pál páfa II. 3% aðspurðra nefndu Bill Clinton, fyrrverandi forseta Bandaríkjanna. Er ljóst af þessari könnun að bæði Bush og Clinton standa sterk meðal landsmanna og hægt að lesa út úr þessu góða stöðu forsetans, nú þegar kosningaár er framundan. Kosið verður 2. nóvember nk. og bendir flest til þess nú að Bush og Howard Dean muni takast á þá. Forkosningar hefjast brátt og það mun sennilega ráðast mjög fljótt hver leiðir demókrata í kosningunum. 9 frambjóðendur sækjast þar eftir útnefningunni og þeim mun fækka hratt þegar líður á febrúarmánuð. Framundan er spennandi kosningabarátta í Bandaríkjunum.

Ólafur Stefánsson handknattleiksmaður, var kjörinn íþróttamaður ársins 2003 af Samtökum íþróttafréttamanna. Tilkynnt var um kjörið í kvöld. Þetta er í annað árið í röð sem Ólafur Stefánsson hlýtur þessi verðlaun. Hann hlaut 322 stig en 380 stig voru í pottinum. Í öðru sæti varð knattspyrnumaðurinn Eiður Smári Guðjohnsen hjá Chelsea, með 274 stig. Knattspyrnukonan Ásthildur Helgadóttir varð þriðja með 150 stig, Örn Arnarson sundkappi, hlaut 126 stig í fjórða sætinu og Jón Arnór Stefánsson körfuknattleiksmaður, bróðir Ólafs, hlaut 105 atkvæði í fimmta sætið. Næst komu dansarinn Karen Björk Björgvinsdóttir, frjálsíþróttakappinn Jón Arnar Magnússon, knattspyrnumaðurinn Hermann Hreiðarsson, kylfingurinn Ragnhildur Sigurðardóttir og frjálsíþróttakonan Þórey Edda Elísdóttir. Ólafur sýndi og sannaði endanlega á árinu 2003 að hann er fremsti handknattleiksmaður þjóðarinnar og er í heimsklassa í sinni íþrótt. Hann á þetta vel skilið.

Samkvæmt fréttum eru 25 núverandi og fyrrverandi stjórnmálamenn stofnfjáreigendur í SPRON. Borgarfulltrúar, ráðherrar og formenn flokka eru áberandi á listanum. Mikið hefur verið rætt um þessi mál seinustu daga vegna fyrirhugaðra kaupa KB banka á SPRON. Ef svo fer geta stofnfjáreigendur selt stofnfé sitt á fimm til sexföldu verði. Fréttastofa Sjónvarps komst í gær yfir listann og birti nöfn af honum í fréttum í gær. Samkvæmt honum virðast starfsmenn SPRON, ákveðnir viðskiptavinir og nokkrir stjórnmálamenn hafa átt kost á því að gerast stofnfjáreigendur. Meðal þeirra eru fyrrverandi borgarstjórar, fyrrum og núverandi ráðherrar og fólk úr flestum flokkum. Best væri að nafntogaðir stjórnmálamenn og fleiri eyddu peningnum sem kemur af ágóðanum með að setja það í líknarmál. Það færi best á því.

Svona er frelsið í dag
Í dag birtist pistill Mæju um ríkið og hjónaband. Kemur þar margt athyglisvert fram. Orðrétt segir hún: "Þegar athyglin beinist að réttindum minnihlutahópa snýst spurningin ekki um hvort ríkið eigi að leyfa þeim hitt eða þetta, heldur hvort það eigi yfir höfuð að skipta sér af slíkum málum. Hlutverk ríkisins er aðeins það að tryggja öryggi og réttindi fólks óháð kyni, kynhneigð o.s.frv. Árið 1996 samþykkti Alþingi lög um að staðfesta sambönd fólks af sama kyni. Staðfesting samvistar hefur, með vissum undantekningum, sömu réttaráhrif og stofnun hjúskapar. Í 4. grein laga nr. 87 frá árinu 1996 kemur fram að sýslumenn og löglærðir fulltrúar þeirra framkvæma staðfestingu á samvist. Vilji sjálfstæð kirkja eins og Fríkirkjan eða prestur staðfesta samvist tveggja einstaklinga af sama kyni þá yrði það ekki virt að lögum eins og önnur hjónabönd. Það er ekki hlutverk ríkisins að kveða á um að eingöngu tiltekin sambúðarform séu jafngild hjónabandi. Fólki ætti að vera frjálst að staðfesta samband sitt með gildum samningi sín á milli, hvort sem slíkur samningur er staðfestur af fulltrúum hins opinbera eða ekki."

Dægurmálaspjallið
Ítarlegur áramótaþáttur Kastljóss var í gærkvöldi. Þar litu Kristján, Sigmar og Svanhildur yfir fréttir ársins og voru með vandaða umfjöllun um árið 2003 sem brátt er á enda. Komu margir góðir gestir til að ræða atburði ársins, þau Björn Ingi Hrafnsson, Guðmundur Árni Stefánsson, Illugi Gunnarsson, Kolbrún Halldórsdóttir, Gunnar Smári Egilsson, Ásta Möller, Steingrímur Ólafsson og Sigurður G. Guðjónsson. Mest var rætt um hatramma kosningabaráttu fyrir alþingiskosningar og fjölmiðlun á árinu. Virkilega góður þáttur og lífleg skoðanaskipti sem þarna voru.

Vefur dagsins
Í dag bendi ég á myndaannál fréttavefs Morgunblaðsins þar sem eru nokkrar ógleymanlegar svipmyndir ársins 2003.

Snjallyrði dagsins
Oft eru flögð undir fögru skinni.
Eyrbyggja saga

Heitast í umræðunni - pistill Björns
Anna Lindh fyrrv. utanríkisráðherra Svíþjóðar, var myrt í septemberbyrjun. Var ráðist á hana með hnífi í verslunarmiðstöð í miðborg Stokkhólms og lést hún af sárum sínum. Var fráfall hennar einn sorglegasti atburður ársins á Norðurlöndum. Morðið á Önnu Lindh var bæði skelfileg aðför að lýðræðinu og áminning um að bæta öryggisgæslu stjórnmálamanna á Norðurlöndum. Fljótlega eftir morðið var Mijailo Mijailovic handtekinn, grunaður um morðið á utanríkisráðherranum. Um helgina var tilkynnt að réttarhöld yfir honum verða send beint í sjónvarpsstöðinni TV4 plus. Er þetta í fyrsta skipti sem útvarpað er beint frá sænskum réttarhöldum en aðeins hljóðið verður sent út þar sem bannað er samkvæmt lögum að taka myndir í sænskum réttarsölum. Réttarhöldin munu sennilega hefjast 14. eða 15. janúar 2004 og standa í rúma viku. Munu útsendingar frá réttarhöldunum verða daglega frá klukkan 9 til 16:30 skv. sænskum vefmiðlum og munu sérfræðingar verða í sjónvarpssal til að fjalla um það sem gerist. Þá verða birtar teikningar úr réttarsalnum og önnur myndskeið sem tengist réttarhaldinu. Mikilvægt að málið fái þann endi að morðingi utanríkisráðherrans fái viðeigandi dóm, en það verði ekki sami skugginn yfir Svíum og morðið á Olof Palme 1986.

Samband ungra framsóknarmanna sendi um jólin frá sér ályktun þar sem hörmuð var sú staða sem upp væri komin varðandi Háskóla Íslands og þær sparnaðaraðgerðir sem skólinn væri þvingaður til að gangast undir á næstunni. Fram kom þar að "SUF lýsi sig andsnúið því að beitt skuli fjöldatakmörkunum, inntökuprófum eða skólagjöldum inn í Háskóla Íslands eins og stjórnvöld virðist stefna leynt og ljóst að." Er undarlegt að lesa þessa ályktun SUF og ekki síður að heyra um jólin í fréttum viðbrögð Dagnýjar Jónsdóttur varaformanns menntamálanefndar þingsins og þingmanns Framsóknarflokksins um þetta mál. Þess ber að geta að hún er fyrrum formaður SUF. Hún sagði í fréttaviðtali Framsóknarflokkinn ekki stefna að skólagjöldum við Háskóla Íslands. Hún segir ljóst að þrátt fyrir aukin fjárframlög til Háskóla Íslands vanti skólann enn frekara fé. Dagný kemur sem fyrr undarlega fram og ekki í fyrsta skiptið. Í kosningabaráttunni í vor minnti hún einna helst á frambjóðanda stjórnarandstöðuflokks en ekki frambjóðanda stjórnarflokks. Réðist hún margítrekað að menntamálaráðherra í kosningabaráttunni í vor og beitti undarlegum brögðum. Er svosem ekkert nýtt að sjá þessi brögð hennar.

Í pistli vikunnar á vef sínum fjallar Björn um hugsanir sem vöknuðu hjá honum við lestur á ævisögu Jakobs F. Ásgeirssonar um Valtý Stefánsson, ritstjóra Morgunblaðsins. Orðrétt segir hann: "Hin borgaralega menningarviðleitni Valtýs Stefánssonar svífur enn yfir ritstjórnarstefnu Morgunblaðsins og við framkvæmd hennar er hollt að minnast þess, hve annt honum var um að skilgreina þessa stefnu og lýsa henni fyrir lesendum blaðsins og skapa þannig ritstjórnarlegt leiðarljós. Á tímum pólitískrar rétthugsunar og tískumála er mikils virði að láta ekki stundarfyrirbrigði í dægurumræðum draga að sér alla athygli – þá er hætta á því, að siglt sé eftir villuljósum." Góður pistill og skemmtilegar pælingar sem fram koma í þessum pistli. Las þessa góðu bók um jólin, þetta er virkilega vönduð bók og vel hjá gerð hjá Jakobi. Hefur hann greinilega lagt mikla vinnu í hana rétt eins og ævisögu Péturs Ben.

Sunnudagspistillinn
Í seinasta sunnudagspistli ársins 2003 fjalla ég um jólahátíðina og fór yfir þær bækur sem ég hef litið í yfir hátíðirnar. Var venju samkvæmt eytt jólunum í jólaboð, bókalestur og kvikmyndagláp. Varla var kveikt á tölvunni hátíðardagana og tekin sér algjör hvíld frá skrifum, uppfærði ég ekki bloggið í tæpa viku. Skrifaði ég sunnudagspistilinn að morgni sunnudags áður en ég hélt á skíði í góða veðrinu. Semsagt að þá var jólum eytt í rólegheitum og afslöppun. Las nokkrar góðar bækur og á eftir að fara yfir fleiri. Í pistlinum fjalla ég ennfremur um ráðherraskipti sem verða í menntamálaráðuneytinu á gamlársdag, Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir tekur þá við embætti af Tómasi Inga Olrich sem hættir í stjórnmálum eftir að hafa verið menntamálaráðherra í tæp 2 ár og alþingismaður Sjálfstæðisflokksins í tæp 13 ár.

Leikstjóraumfjöllun
Meistari spennunnar, Sir Alfred Hitchcock fæddist í London, 13. ágúst 1899. Hann var sonur kaupmannshjóna í borginni. Alfred var alinn upp sem strangtrúaður kaþólikki og gekk í kaþólikkaskóla í æsku. Hann vann ásamt öðrum fjölskyldumeðlimum í verslun föður síns fram á unglingsár, en árið 1915 hóf hann störf hjá Henley Telegraph and Cable Company. Á þessum árum vaknaði áhugi hans á kvikmyndum og kvikmyndagerð; hann fór oft í bíó og var dyggur lesandi fagrita um kvikmyndagerð. Árið 1920 fékk hann vinnu hjá kvikmyndaveri í London sem aðstoðarmaður leikstjóra. Árið 1922 fékk hann fyrsta leikstjórnarverkefni sitt upp í hendurnar. Með því hófst magnaður leikstjóraferill hans sem stóð í 55 ár. Meðal eftirminnilegustu mynda hans eru Psycho, Strangers on a Train, North by Northwest, Rebecca, Vertigo og Rear Window, svo nokkrar séu nefndar. Sir Alfred Hitchcock lést í Los Angeles, 29. apríl 1980, áttræður að aldri. Ferill Hitchcocks er einstakur. Hann var einn fremsti kvikmyndagerðarmaður 20. aldar. Meistari spennumyndanna, sannkallaður snillingur í að ná fram því besta frá leikurum sínum og skapa ógleymanlegar stórmyndir. Ég fjalla um feril þessa einstaka kvikmyndagerðarmanns í jólaleikstjóraumfjöllun sem birtist annan dag jóla á kvikmyndir.com.

Svona er frelsið í dag
Um jólin birtust nokkrar greinar á frelsinu. Á aðfangadag birtist pistill Kristins um Reykjavík og miðbæinn, voru það skemmtilegir punktar hans. Annan dag jóla birtist stuttur pistill minn um ráðherraskiptin á gamlársdag. Í dag birtist hinsvegar á frelsinu pistill eftir Atla Rafn um fasteignamarkaðinn. Orðrétt segir hann: "Stuðningur ríkisins við fasteignakaupendur er tvíþættur eins og staðan er í dag. Annars vegar er um að ræða ríkisábyrgð á fasteignalánum og hins vegar vaxtabætur til fasteignakaupenda. Öll greiðum við fyrir þennan stuðning með hærri sköttum og vöxtum þar sem bæturnar eru bein millifærsla og ábyrgðin gerir lánshæfismat ríkisins lakara. Nú bendir allt til að Framsókn, með blessun Sjálfstæðisflokksins, auki stuðning ríkissins við fasteignakaupendur þar sem stefna ríkisstjórnarinnar er að hækka hámarksfjárhæð og hámarkslánshlutfall vegna fasteignakaupa á kjörtímabilinu."

Vefur dagsins
Í dag bendi ég öllum á vef Verslunarráðs Íslands. Þar er mikið af skemmtilegum fréttum og góðu efni.

Snjallyrði dagsins
Að kveldi skal dag lofa.
Hávamál

Jólaundirbúningur
Í dag hef ég verið á fullu við að klára jólaundirbúninginn. Veðrið hér norðan heiða hefur verið gott síðasta sólarhringinn, hlýnaði verulega eftir smá kuldahroll. Sýnist á veðurspánum þó að það kólni á morgun, aðfangadag og því verði hvít jól allavega hér eða um mestallt land. Þetta ræðst allt. Fór í dag í búðir við að klára að kaupa það sem eftir er. Að mestu var ég þó búinn að því sem gera þurfti fyrir jólin í byrjun mánaðarins. Jólaundirbúningurinn hefst venju samkvæmt hjá okkur mánuði fyrir jól með laufabrauðsgerð. Um mánaðarmótin er húsið alveg skreytt og skrifað á jólakort. Að því loknu keyptar gjafir. Í gær var farið að kaupa jólamat og klára tvær gjafir sem ég vildi bæta við. Var gríðarlegur fjöldi að versla í gær og nóg um að vera. Hitti maður mikinn fjölda fólks sem maður þekkir og átti gott spjall. Fórum við nokkur á Greifann og fengum okkur að borða um kvöldið þegar allt var búið. Þetta var annasamur en góður dagur. Jólalegt er orðið hér í bænum og mikil jólastemmning. Næsta blogg verður mánudaginn 29. desember, eftir jóladagana. Ég vona að þið eigið öll góða og gleðilega jólahátíð.

Svona er frelsið í dag
Alltaf er jafnmikill kraftur á frelsinu, þar verður ekki farið í jólafrí, heldur skrifað af krafti alla jóladagana. Verð ég með pistil þar á öðrum degi jóla og fjalla um mál sem verður mikið í fréttum um áramótin. Í dag birtist hinsvegar á frelsinu, um sjávarútvegsmál, nánar tiltekið breytingar á fiskveiðistjórnun sem samþykkt voru nýlega. Orðrétt segir Snorri: "Með lögunum er áskilið að áður en aflaheimildum er skipt á grundvelli aflahlutdeildar skuli draga frá heildarafla áætlaðan afla sem ?ráðstafað" er til línuívilnunar. Með öðrum orðum gerir frumvarpið ráð fyrir því að tekið sé frá handhöfum aflahlutdeilda og fært til þeirra sem uppfylla sérstök skilyrði. Þetta er ekki ósvipað því að gefa út leyfi til leigubílaaksturs án endurgjalds fyrir ljóshært fólk á meðan aðrir þurfa að greiða fyrir slíkt leyfi. Lagabreytingin er þannig ósanngjörn. Þá stuðlar aukin sérgæska stjórnmálamanna að því að stoðir kerfisins verða veikari. Með hverju tonni sem stjórnmálamenn taka af handhöfum aflahlutdeilda verður staða þeirra ótryggari, skipulagning erfiðari og hvatinn til að standa sig minni. Þá er ljóst að gerðar breytingar munu leiða til þess að fiskurinn verður veiddur af aðilum sem ekki reka jafn hagkvæma útgerð og þeir sem fóru með aflaheimildirnar áður." Sammála Snorra félaga mínum, í þessu máli sem flestum öðrum.

Jólamyndir
Ein besta jólamynd allra tíma er hin sígilda kvikmynd George Seaton, Miracle on 34th Street. Segir frá því er gamall maður að nafni Kris Kringle, fer að vinna sem jólasveinn í stórmarkaði. Segist hann vera hinn eini sanni jólasveinn. Er hann þarmeð talinn galinn og hann verður að sanna hver hann er fyrir dómstólum. Einstaklega hugljúf mynd sem skartar Edmund Gwenn, Natalie Wood, Maureen O'Hara og Thelmu Ritter í aðalhlutverkum. Gwenn hlaut óskarinn 1947 fyrir magnaðan leik sinn í hlutverki hins hugljúfa manns. Þessi kemur alltaf í gott jólaskap, skylduáhorf að mínu mati á jólum. Myndin var endurgerð árið 1994. Þar voru Sir Richard Attenborough, Mara Wilson, Dylan McDermott og Elizabeth Perkins í aðalhlutverkum. Tókst vel upp, en stenst hinni eldri ekki snúning. Hún er alveg einstök. Bendi ennfremur á stuttan pistil minn um jólamyndirnar sem birtist í gær á kvikmyndir.com. Vonandi eigið þið góð bíójól og horfið á góðar myndir um jólin heima og í kvikmyndahúsum, nóg af úrvalsefni er í boði hjá sjónvarpsstöðvunum og kvikmyndahúsunum.

Vefur dagsins
Í dag bendi ég öllum á vef Þjóðkirkjunnar. Ég hyggst venju samkvæmt fara í jólamessu og vona að fleiri geri það. Það er nauðsynlegt að fara í messu á hátíð ljóss og friðar.

Snjallyrði dagsins
Hátíð fer að höndum ein
hana vér allir prýðum
lýðurinn tendri ljósin hrein
líður að tíðum
líður að helgum tíðum
Gerast mun nú brautin bein
bjart í geiminum víðum
ljómandi kerti á lágri grein
líður að tíðum
líður að helgum tíðum
Jóhannes úr Kötlum (jólasálmurinn Hátíð fer að höndum ein)

Afmæli mitt
Í dag er ég 26 ára gamall. Árin líða orðið heldur betur hratt. Í dag hef ég fengið mörg símtöl frá vinum og kunningjum, góðar kveðjur á MSN, góðar óskir og gjafir frá þeim sem ég þekki og eru mér nákomnir. Það er alltaf gaman að finna fyrir góðum straumum og því að fólk muni eftir manni. Það er alltaf jafn ánægjulegt að finna fyrir því á degi sem þessum. Ég þakka öllum þeim sem mundu eftir deginum og góðum heillaóskum og kveðjum. Jafnframt þakka ég líka þeim sem sendu mér tölvupóst í tilefni dagsins. Jafnframt þakka ég þeim sem hafa litið við og komu í gær er ég hélt smá upp á daginn fyrir komuna og hugulsemina. Met ég mikils það að fólk hafi haft samband og rætt við mig í dag. Það var gaman að finna fyrir hlýjum kveðjum ykkar og því að þið skylduð muna eftir deginum.

Gestapistillinn
Í gestapistli á heimasíðu minni í dag fjallar Björn Bjarnason dómsmálaráðherra, um málfrelsið og skinhelgi vinstrimanna þegar að því kemur. Orðrétt segir Björn í pistlinum: "Í ljósi þess hvernig nú er fullyrt af ýmsum, að ekkert sé sjálfsagðara og eðlilegra en Jón Ólafsson, kaupsýslumaður kenndur við Skífuna, skuli fara í meiðyrðamál við Davíð Oddsson, er skrýtið, að enginn rithöfundur gangi fram og telji þessa málshöfðun ganga of nærri málfrelsinu. Þvert á móti hlustaði ég að morgni laugardagsins 20. desember á tvo rithöfunda í þætti Þorfinns Ómarssonar á Rás 1, hljóðvarps ríkisins, bera blak af Jóni og hallmæla Davíð. Þar fóru þau Guðrún Helgadóttir, fyrrverandi þingmaður Alþýðubandalagsins, og Einar Kárason, einn af hvatamönnum þess, að Ingibjörg Sólrún Gísladóttir lét að sér kveða í borgar- og síðar að nýju landsmálapólitíkinni. Sérstaklega kom mér á óvart, að hlusta á Einar Kárason, því að í febrúar árið 1995 stóð hann að því með Thor Vilhjálmssyni og fleiri rithöfundum auk Lúðvíks Geirssonar, þáverandi formanns Blaðamannafélags Íslands og núverandi bæjarstjóra í Hafnarfirði, að stofna Málfrelsissjóð og rita undir ávarp, þar sem skorað var á alþingi að setja prentfrelsislöggjöf og ný meiðyrðalög. Var markmið hópsins að rýmka tjáningarfrelsið og milda meiðyrðalöggjöfina til að auðvelda fólki að segja skoðun sína á mönnum og málefnum." Mjög athyglisverður pistill hjá Birni.

Jólamyndir
Kvikmynd Frank Capra, It's a Wonderful Life er ein þekktasta fjölskyldumynd 20. aldarinnar, gleðigjafi fyrir alla heimsbyggðina allt frá frumsýningardegi. Mynd sem kemur manni ávallt í sannkallað jólaskap. Hér segir frá George Bailey sem eyðir ævi sinni í að fórna lífsdraumum sínum til að vinna í haginn fyrir bæinn sinn, Bedford Falls, og að lokum sér tækifæri sín renna í súginn. Myndin gerist á aðfangadag og horfir hann yfir ævi sína, komið er að tímamótum, hann er niðurbrotinn maður og til alls líklegur þegar jólahátíðin gengur í garð. Hann er orðinn þreyttur á því hvaða stefnu líf hans hefur tekið og gæti gripið til örþrifaráða. Til bjargar kemur verndarengill hans, Clarence, til að reyna að sýna honum fram að án hans hefði bærinn aldrei verið samur og að hann á marga að, fjölskyldu og fjölda vina. Hann sýnir honum lífið eins og það hefði verið ef hann hefði aldrei komið til og vonast til að með því verði hægt að snúa hlutunum við. James Stewart á stórleik í hlutverki George, ein besta leikframmistaða ferils síns. Ennfremur fara Donna Reed, Lionel Barrymore, Thomas Mitchell, Beulah Bondi, Henry Travers og Ward Bond á kostum. Tilnefnd til fimm óskarsverðlauna, þ.á m. sem mynd ársins, fyrir leikstjórn og leik Stewart. Ómótstæðilegt meistaraverk, sem á jafnt við árið 2003 og 1946. Sígildur boðskapurinn á alltaf við.

Vefur dagsins
Í dag eru 2 dagar til jóla og það styttist óðum í jólahátíðina. Bendi því öllum að líta í dag á Jólavef Júlla. Það ættu allir að komast í sannkallað jólaskap með því að líta þangað.

Snjallyrði dagsins
Til góðs vinar liggja gagnvegir
Hávamál

Heitast í umræðunni - pistill Björns
Ráðuneyti heimavarna í Bandaríkjunum jók í dag viðbúnaðarstig vegna hryðjuverkahættu í "hátt" vegna aukinnar hættu á árás af hálfu hryðjuverkasamtakanna al Qaeda, sem réðust á New York og Washington með hryðjuverkum 11. september 2001. Tom Ridge ráðherra heimavarna í Bandaríkjunum, sagði í dag á blaðamannafundi að trúverðugar upplýsingar hefðu borist um að árás væri áformuð yfir jólahátíðarnar. Kom fram að hann teldi að hættan á hryðjuverkum hefði sennilega ekki verið meiri frá því hryðjuverkaárásirnar voru gerðar 2001. Eftir þær var komið á fót nýju fimm lita kerfi fyrir viðbúnað við hugsanlegum árásum. Viðbúnaðarstigið hefur verið gult frá því í maí en áður var það appelsínugult eða "hátt". Rauður litur er hinsvegar neyðarástand. Tónninn í Ridge var greinilega sá að þetta væri ekki bara hefðbundin áhætta, hér væri um rauverulega hættu á ferðum og nauðsynlegt að fara að öllu með gát. Hann hvatti Bandaríkjamenn til að láta þessar fregnir ekki hafa áhrif á sig, heldur halda sínu striki og halda jólin eins og þeir venjulega gerðu.

Í pistli sínum í dag fjallar Björn um nýtt Qi Gong myndband Gunnars Eyjólfssonar leikara, eftirleik eftirlaunamálsins, ásakanir um meiðyrði í kærumáli Jóns Ólafssonar gegn forsætisráðherra og óheillaverk R-listans við Aðalstræti. Orðrétt segir Björn um eftirleik eftirlaunamálsins: "Vandinn við Silfur Egils er hið sama og áður, þótt hann sé á nýrri stöð, að erfitt er að fá þar tækifæri til að ljúka máli sínu og koma því á framfæri, sem maður vill í sæmilegum friði. Egill lætur orðið um of vera hjá þeim frekasta og þá verða aðrir að setja sig í sama gír, sem endar oft með því, að hver talar upp í annan. Margrét Frímannsdóttir hrifsar gjarnan til sín orðið og bar þátturinn á köflum nokkurn skaða af því, að ekki var unnt að greina, hvað við vorum að segja! Ögmundur Jónasson var mun rólegri viðmælandi en Margrét. Skoðanir hans eru á hinn bóginn svo víðsfjarri mínum í mörgu tilliti, að það skapast kannski aldrei viðræðuþráður, sem gaman er að rekja."

Sunnudagspistillinn
Að þessu sinni fjalla ég um eignarhald á fjölmiðlum í kjölfar þess að menntamálaráðherra ákvað að skipa nefnd til að fjalla um hvort setja þurfi lög um það. Mikilvægt er að fjölmiðlar séu í dreifðri eignaraðild. Ég tel persónulega rétt að setja hámark í eign á fjölmiðlamarkaði. Það er öllum hollt að vera settar leikreglur. Það frjálsræði sem komið hefur verið á má ekki misnota. Ég tel að með lagasetningu um hámarkseignaraðild á fjölmiðlum sé tryggt að samkeppni verði fest í sessi á markaðnum. Samkeppni er ávallt af hinu góða, ekki fákeppni. Ennfremur fjalla ég um málfrelsi forsætisráðherra, í kjölfar þess að hann var kærður fyrir ummæli um Jón Ólafsson fyrrum athafnamann á Íslandi. Að lokum fjalla ég um jólahátíðina sem framundan er og sendi jólakveðju til lesenda vefsins.

Jólateiti SUS
Fór síðdegis í gær suður á jólateiti SUS. Í flugvélinni á leiðinni sat ég við hlið Tómasar Inga Olrich menntamálaráðherra, sem var á leið suður eftir að hafa undirritað ásamt Kristjáni Þór Júlíussyni bæjarstjóra, endurnýjaðan samstarfssamning ríkis og Akureyrarbæjar í menningarmálum fyrir árin 2004–2006. Fórum við yfir ýmis mál á leiðinni. Er suður var komið hitti ég nokkra vini og ræddum saman mörg mál. Jólateitið hófst kl. 20:00. Aðalgestur þar var Geir H. Haarde fjármálaráðherra. Var góður matur og fín stemmning allt kvöldið og gott spjallið. Yfir borðhaldinu var lesið úr tveim nýjum bókum. Jakob F. Ásgeirsson las úr bók sinni um Valtý Stefánsson ritstjóra, og Eggert Páll Ólason úr bókinni Kæfusögur. Geir flutti góða ræðu og fór yfir ýmis mál. Eftir gott borðhald á Apótekinu var haldið út á lífið og skemmt sér vel. Þetta var virkilega gott kvöld.

Vefur dagsins
Í dag eru þrír dagar til jóla og jólastemmningin að ná hámarki, nú þegar styttist í hátíð ljóss og friðar. Í dag bendi ég á hinn góða jólavef, jol.is. Góður og efnisríkur vefur.

Snjallyrði dagsins
Af reynslunni lærði ég, að enginn lærir neitt af reynslunni.
George Bernard Shaw

Heitast í umræðunni
Moammar Gaddafi leiðtogi Líbýu, staðfesti í gær loks að land hans hafi reynt að þróa gereyðingarvopn. Jafnframt tilkynnti hann að Líbýa ætli að hætta öllum slíkum áætlunum án tafar. Það var Tony Blair forsætisráðherra Bretlands, sem upplýsti þetta í gærkvöldi. George W. Bush forseti Bandaríkjanna, sagði á blaðamannafundi í Hvíta húsinu í gærkvöld að Líbýa muni heimila vopnaeftirlitsmönnum að skoða öll vopnabúr í landinu. Kom fram í máli forsetans að þetta væri mjög þýðingarmikið skref í þá átt að koma í veg fyrir útbreiðslu gereyðingarvopna og berjast jafnframt gegn hryðjuverkastarfsemi í heiminum. Sagði hann að Líbýa væri með þessu á leið inn í samfélag annarra þjóða. Taldi forsetinn það vera nauðsynlegt að aðrir þjóðarleiðtogar fylgdu fordæmi Gaddafis. Er almennt talið að þessi ummæli hans hafi verið óbein viðvörun til leiðtoga Írans og Norður-Kóreu. Kom fram á blaðamannafundum leiðtoganna að Bretland og Bandaríkin hefðu átt í viðræðum við stjórnvöld í Líbýu í 9 mánuði. Sagði breski forsætisráðherrann að Líbýumenn hefðu haft samband við Breta í mars, skömmu eftir að deilan um Lockerbie-sprenginguna var leyst, og vildi kanna hvort hægt væri að leysa deiluna um gereyðingarvopn með sama hætti.

Í vikunni skrifaði Egill Helgason athyglisverðan pistil um borgarmál. Þar fer hann yfir rýra afrekaskrá meirihluta R-listans sem brátt hefur setið að völdum í áratug. Fer hann hörðum orðum metnaðarleysið hjá borginni í skjóli valdsmanna R-listans. Orðrétt segir hann: "R-listinn hefur frá upphafi skrýtt sig með merki regnbogans; ég hef skilið það svo að þetta ætti að tákna fjölhyggju andstætt gamla klíkuskapnum íhaldsins. Plúralismi var reyndar aldrei sterkasta hlið borgarstjórans fyrrverandi. Með árunum áttar maður sig verr á því hvaðan R-listinn sækir grundvöll sinn; þetta er eins og uppvakningur sem var gefið líf tilraunaglasi og er farinn að hafa sjálfstæða tilveru, óháð skapara sínum. Það eru til dæmis aldrei haldnir landsfundir R-listans og það eru engir almennir flokksmenn til að spyrja ráða. Eina virknin er þegar rokið er upp til handa og fóta á fjögurra ára fresti og hrópað að nú megi alls ekki hleypa íhaldinu að. Þá er allt í lagi að kalla á fótgönguliðið." Merkileg umfjöllun um R-listann og valdatíð hans.

Idol - stjörnuleit
Gaman var sem fyrr að horfa á Idol - stjörnuleit í gærkvöldi. Um var að ræða þriðja þátt úrslitanna í Smáralind, þann seinasta fyrir jól. 6 þátttakendur voru eftir, en síðast var Rannveig send heim eftir kosningu. Þema kvöldsins var Stuðmenn og þeirra magnaða tónlist hljómaði. Gestadómari kvöldsins var Stuðmaðurinn Egill Ólafsson. Tóku keppendurnir 6 ódauðleg lög Stuðmanna. Helgi Rafn var með Bíólagið, Ardís með Strax í dag, Karl með Slá í gegn, Anna Katrín með Ofboðslega frægur, Jón með Fljúgðu og Tinna Marína með Betri tíð. Allt flott lög. Strákarnir stóðu sig ekki nógu vel, sérstaklega voru Helgi og Jón afar slappir. Stelpurnar hinsvegar glönsuðu. Anna Katrín og Ardís stóðu algjörlega uppúr þessum hóp þetta kvöldið. Þegar kom að því að tilkynna þrjá neðstu kom í ljós að það voru strákarnir sem lentu í því núna, þeir Kalli, Jón og Helgi Rafn. Kom það í hlut Helga Rafns að halda heim. Fannst mér það rétt val hjá þjóðinni, enda hann ekki alveg að gera þetta nógu vel. Hægt er að líta á frammistöður þeirra og dæma af því. Framundan eru spennandi 5 manna úrslit föstudaginn 2. janúar 2004, og þá mun aftur fækka um einn í hópnum.

Kvikmyndir
Horfði í gærkvöld enn eitt skiptið á hina stórfenglegu kvikmynd Romans Polanski, The Pianist. Hér segir frá ótrúlegu lífshlaupi pólska píanóleikarans Wladyslaw Szpilman (Adrien Brody) og hvernig honum, með dyggri aðstoð pólsku andspyrnuhreyfingarinnar og ennfremur tilviljun og hreinni heppni tókst að leynast fyrir nasistunum meginhluta stríðsins 1939-1945. Myndin fjallar um hernám Póllands 1939 og hvernig nasistar fóru með Pólverja í stríðinu, niðurlægðu þá og sviptu þá öllum mannréttindum, fluttu í útrýmingarbúðirnar þar sem þeim var þrælað eins og skepnum og að lokum murkað úr þeim líftórunni. Átakanlegt er að horfa á mikilfengleika þessa verks og hversu vel þetta er fært í kvikmyndabúning. Roman Polanski hefur aldrei farið troðnar slóðir í kvikmyndagerð á sínum ferli og þótt mistækur, átt bæði ógleymanleg meistaraverk og miðlungsmyndir. Hér er hann hinsvegar kominn með mynd ferils síns, hefur augljóslega lagt allt sitt í verkið og uppsker ríkulega eftir því. Hann hlaut leikstjóraóskarinn fyrir sitt magnaða verk. Öll umgjörð myndarinnar er stórfengleg; tónlist, handrit, framleiðsla og klipping - allt í fyrsta flokks klassa. Einstök mynd, sem lætur engan ósnortinn.

Vefur dagsins
Í dag bendi ég öllum á hinn magnaða kvikmyndavef, filmsite.org. Þar eru upplýsingar um allt sem tengist kvikmyndum; listar yfir eftirminnilegustu kvikmyndaatriði sögunnar, bestu leikframmistöðurnar og listar yfir bestu kvikmyndir 20. aldarinnar svo nokkur dæmi séu nefnd. Fróðleiksnáma fyrir kvikmyndaáhugamenn.

Snjallyrði dagsins
Fasten your seat belts, it's going to be a bumpy night.
Margo Channing í All About Eve (1950)

Heitast í umræðunni
Tómas Ingi Olrich menntamálaráðherra, skipaði í dag nefnd samkvæmt samþykkt ríkisstjórnarinnar á fundi í morgun, sem á að fjalla um hvort þörf sé á lagasetningu um eignarhald á fjölmiðlum. Í henni eiga sæti Karl Axelsson hæstaréttarlögmaður, Guðmundur Heiðar Frímannsson, deildarforseti Kennaradeildar Háskólans á Akureyri, Pétur Gunnarsson blaðamaður, og Davíð Þór Björgvinsson, lagaprófessor við Háskólann í Reykjavík. Nefndin á að skila greinargerð og tillögum til Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur verðandi menntamálaráðherra, fyrir 1. mars nk. Verði niðurstaðan sú að lagasetning sé æskileg verður nefndinni falið að semja frumvarp um málið sem lagt yrði fram einhverntímann á árinu 2004. Mikil umræða hefur átt sér stað um eignarhald á fjölmiðlum, einkum eftir að Jón Ásgeir Jóhannesson einn aðaleigenda í Frétt ehf sem gefur út Fréttablaðið og DV, keypti meirihluta í Norðurljósum af Jóni Ólafssyni. Sagði forsætisráðherra í dag rétt að huga að því að kanna hvort setja eigi reglur um eignarhald fjölmiðla. Verður athyglisvert að fylgjast með því hvað nefnd menntamálaráðherra kemur til með að segja um þetta mál.

Hart var í gær tekist á í borgarstjórn við seinni umræðu um fjárhagsáætlun borgarinnar. Sóttu sjálfstæðismenn kröftuglega að meirihlutanum. Lögðu borgarfulltrúar flokksins til á fundinum að strax á árinu 2004 skuli hafin heildarendurskoðun á fjármálum borgarinnar, með það að markmiði að sporna gegn langvarandi útgjaldaþenslu og skuldasöfnun. Er um að ræða svipaða tillögu og lögð var fram við starfslok fráfarandi borgarstjóra í upphafi árs. Þá leggja sjálfstæðismenn til að holræsagjald verði lækkað um 25% árið 2004 eða um 237,5 milljónir og að gjaldið verði síðan afnumið í áföngum á næstu þremur árum. Flutti Björn Bjarnason dómsmálaráðherra og borgarfulltrúi, ítarlega ræðu um borgarmál á þessum fundi. Þar sagði hann m.a. "Enn ber allt að sama brunni. Hér er um vonda meðferð á opinberu fé og lélega stjórnsýslu að ræða, þar sem eitt er sagt í dag og annað á morgun og ráðskast með fjármuni Reykvíkinga eftir því sem vindurinn blæs hverju sinni."

Síðasti hluti trílógíunnar um Hringadróttinssögu, The Return of the King, hefur slegið aðsóknarmet í 13 löndum frá því að kvikmyndin var tekin til sýninga í vikunni. Fram hefur komið í fréttum að tekjur í kringum myndina voru um 4 milljarðar króna strax á fyrsta sýningardegi víðs vegar um heiminn. Kvikmyndin hefur slegið aðsóknarmet í Bandaríkjunum, Bretlandi og Þýskalandi. Tekjur í Bandaríkjunum voru um 2,4 milljarðar króna á frumsýningardegi. Kemur myndin sterk til leiks og ánægjulegt að aðdáendur kvikmynda um allan heim hafa tekið henni vel. Er um að ræða bestu mynd trílógíunnar og verður enginn svikinn af því að fara í bíó á hana. Reyndar tel ég að menn sjái eftir því alla tíð ef þeir sjá hana ekki í bíói. Þetta er stórfenglegt meistaraverk.

Svona er frelsið í dag
Í dag birtist á frelsinu athyglisverður pistill Hjölla um málefni reykingamanna eða umræðu um frelsi þeirra. Orðrétt segir hann: "Vissulega er ákveðin hætta sem fylgir því að reykja, bæði fyrir reykingamennina sjálfa og einnig nærstadda. En er réttlætanlegt að banna reykingar af þeim sökum? Staðreyndin er sú að það eru óteljandi hlutir í samfélaginu sem skapa hættu. Er t.d. réttlætanlegt að banna bíla, þar sem ákveðin hætta er á því að fólk slasist eða látist, hvort sem það er undir stýri sjálft eða bara nærstatt þegar slys á sér stað? Er ekki alveg eins réttlætanlegt að banna mönnum að sækja sjóinn, eða ferðast með flugvélum?" Að lokum segir hann: "Staðreyndin er sú að ef allt væri bannað sem getur valdið fólki skaða, færi fólk varla út fyrir hússins dyr. Þeir sem kalla sem hæst eftir boðum og bönnum gleyma hins vegar alltaf að taka með í reikninginn þann gríðarlega skaða sem sífelld skerðing á einstaklingsfrelsinu veldur fólki." Ennfremur er á frelsinu athyglisverð umfjöllun um viðtal við forsætisráðherra í tímaritinu Vísbendingu.

Kvikmyndir
Horfði í gærkvöldi enn og aftur á hina mögnuðu kvikmynd Michael Mann, Heat. Án nokkurs vafa ein af allra bestu spennumyndum tíunda áratugarins þar sem óskarsverðlaunaleikararnir Al Pacino og Robert De Niro mætast og sýna magnaðan úrvalsleik. Ef einhver mynd verðskuldar lýsingarorðið frábær, þá er það þessi mynd. Hér segir af Neil McCauley (De Niro) en hann er eitursnjall atvinnuglæpamaður. Hann hefur ásamt mönnum sínum, Chris, Michael og Nate lagt á ráðin með nokkur afar kunnáttusamleg og hátæknileg rán víðsvegar um gervalla Los Angeles. Snilli þessara rána felst ekki síst í því að McCauley og menn hans skilja ekki eftir sig nein spor sem geta komið upp um þá og því síður sannað eitt né neitt. Vincent Hanna (Pacino) er rannsóknarlögreglumaður í rán- og morðdeild í L. A. Einkalíf hans er rjúkandi rúst enda kemst ekkert annað að í huga hans en starfið. En hann er ekki síður snjall en McCauley og með hjálp sinna manna og uppljóstrara í borginni tekst honum smám saman að þrengja netið í kringum glæpamennina. Áður en langt um líður verður ljóst að leiðir þessara ólíku manna eiga eftir að liggja saman svo um munar og þá verður ekki aftur snúið... Til uppgjörs hlýtur að koma, uppgjörs sem fáir munu lifa af. Skylduáhorf fyrir alla sem unna góðum spennumyndum og eru aðdáendur meistaranna tveggja!

Tónlist - bækur
Keypti um daginn nýjustu plötu strákanna í 200.000 naglbítum, Hjartagull. Á þessari plötu er að finna ný lög þeirra. Er þetta virkilega góð plata. Uppúr standa Hjartagull, Láttu mig vera og Sól gleypir sær. Mögnuð plata frá hinum norðlensku naglbítum sem verða alltaf betri og betri. Er að lesa þessa dagana Röddina eftir Arnald Indriðason, góð spennusaga eins og hinar fyrri bækur hans. Grafarþögn og Mýrin eru magnaðar bækur og Röddin ekki síðri. Er enginn vafi að Arnaldur er orðinn einn fremsti spennusagnahöfundur landsins. Sögurnar um Erlend lögreglumann eru einstakar perlur.

Vefur dagsins
Á hverjum degi er litið á Textavarpið, það er orðið órjúfanlegur hluti af deginum að fara þangað og líta á fréttir og fleira spennandi. Bendi í dag á Textavarpið á Netinu

Snjallyrði dagsins
Ég vildi ekki heyra hvað fólk segir um mig á bak. Ég yrði svo mikill á lofti.
Oscar Wilde

Heitast í umræðunni
Í gær kom fram í fréttum að Jón Ólafsson fyrrum eigandi Norðurljósa, hafi ákveðið að stefna forsætisráðherra vegna ummæla sem hann viðhafði í fjölmiðlum fyrir nokkrum vikum. Þau féllu í kjölfar þess að upplýst var um kaupréttarsamning stjórnenda Kaupþings Búnaðarbanka við bankann. Í dómkröfu er þess krafist að tvenn ummæli verði dæmd dauð og ómerk. Annars vegar ummæli í viðtali í útvarpinu 21. nóvember og hinsvegar í Morgunblaðinu daginn eftir. Þar var í báðum tilvikum fjallað um fjármálaumsvif Jóns, meint skattsvik hans og aðgerðir íslenskra skattayfirvalda. Davíð sagði þar að kaupin á eignum Jóns sama dag sem tilkynnt var um að skattrannsókn um meint skattsvik hans væri lokið bæru þann brag að verið væri að kaupa og selja þýfi. Fer Jón fram á 3 milljóna króna skaðabætur vegna þessa. Davíð Oddsson forsætisráðherra segir að lítið sé eftir af málfrelsinu í landinu ef sér hafi verið óheimilt að viðhafa þau orð sem hann hafði um Jón. Tek ég undir þetta. Mikilvægt er að standa vörð um málfrelsi í landinu og finnst mér eðlilegt að stjórnmálamenn hafi skoðanir og geti tjáð þær. Ef marka má fordæmisgefandi dóma í svona málum er ólíklegt að málfrelsið verði skert til samræmis við það sem Jón vill.

Vladimír Pútín forseti Rússlands, tilkynnti í morgun í fyrirspurnartíma til rússesku þjóðarinnar í sjónvarpi að hann hyggist bjóða sig fram til endurkjörs. Forsetakosningar verða haldnar í Rússlandi í mars á nýju ári og er búist við auðveldum sigri forsetans. Forseti Rússlands er kjörinn til 4 ára í senn og samkvæmt stjórnarskránni er honum aðeins heimilt að sitja tvö kjörtímabil, 8 ár. Pútín hefur sagst andvígur því að sitja í fleiri en tvö kjörtímabil í embætti. Bjuggust margir við að hann myndi í kjölfar stórsigurs í þingkosningum þar sem flokkabandalag honum tengt hlaut meira en 2/3 greiddra atkvæða myndi breyta stjórnarskránni til að tryggja það. 3 flokkar í Rússlandi, sem töpuðu miklu fylgi í kosningunum hafa gefið til kynna að ólíklegt sé að þeir taki þátt í forsetakosningunum. Putin hefur verið forseti Rússlands í tæp 4 ár. Hann varð forseti er Boris Yeltsin sagði af sér forsetaembættinu á gamlársdag, 31. desember 1999. Putin var þá forsætisráðherra og hafði Yeltsin tilnefnt hann eftirmann sinn og vildi með afsögn styrkja stöðu hans. Hann vann stórsigur í kosningum 26. mars 2000 og hefur allt frá því verið mjög vinsæll forseti og notið mikils fylgis almennings.

Í dag var tilkynnt um tilnefningar til Golden Globe verðlaunanna 2004, sem verða afhent í næsta mánuði í 61. skiptið. Golden Globe eru verðlaun sem erlendir blaðamenn í Hollywood veita ár hvert og þykja gefa góðar vísbendingar um Óskarinn, sem er afhentur í febrúarlok. Kvikmyndin Cold Mountain, með Jude Law og Nicole Kidman í aðalhlutverkum, fékk átta tilnefningar til verðlaunanna. Bæði voru þau tilnefnd fyrir leik sinn. Myndirnar Lost in Translation, með Bill Murray og Scarlett Johansson í aðalhlutverkum og Mystic River, sem Clint Eastwood leikstýrði og skartaði Sean Penn í aðalhlutverkum, fengu báðar 7 tilnefningar. Þá fékk umdeild sjónvarpsmynd um Ronald Reagan tvær tilnefningar. Lord of the Rings: The Return of the King, síðasti hluti Hringadróttinssögu, fékk fjórar tilnefningar. Fjöldi heimsþekktra leikara er tilnefnt fyrir leik sinn í mörgum úrvalsmyndum. Hvet alla til að líta á upplýsingar um Golden Globe verðlaunin.

Svona er frelsið í dag
Í pistli mínum á frelsinu í dag fjalla ég um handtökuna á Saddam Hussein og þau þáttaskil sem orðið hafa við þau í Írak. Eitt táknrænasta augnablik ársins 2003 var hiklaust þegar risastór stytta af Saddam Hussein var felld á Firdos-torgi í Bagdad, 9. apríl. Fyrr sama dag höfðu bandamenn náð borginni á sitt vald. Endi hafði verið bundinn á valdaferil Saddams sem ríkt hafði yfir Írak sem drottnari í hálfan þriðja áratug. Valdakerfi hans hrundi eins og spilaborg á nokkrum vikum í kjölfar innrásar bandamanna í marsmánuði. Ægivald hans á höfuðborginni Bagdad og íbúum hennar leið undir lok með dramatískum hætti í beinni útsendingu sjónvarpsstöðva er bandamenn felldu styttuna, táknrænt minnismerki um Saddam og Baath-flokkinn. Eins táknrænn og 9. apríl nokkru sinni var til að ljóst væri að valdaferill Husseins væri á enda, má eflaust telja 14. desember, ekki síður mikilvægan. Þá, eftir 8 mánaða flótta um landið eins og eldibrandur, var hinn illræmdi einræðisherra loks handsamaður. Fer ég yfir hvað taki við í íröskum stjórnmálum nú þegar forsetinn hefur verið handsamaður og hvað bíði hans, hvaða dóm hann fái fyrir voðaverki þá sem hann og stjórn hans stóð fyrir. Mikilvægt er að haldið verði í vegferð til frjáls Íraks og horft fram á veginn, nú þegar seinustu ummerki valdatíma Baath-flokksins hafa verið fjarlægð og valdamenn þess tíma komnir á bak við lás og slá eða dauðir. Mikilvægt er að þessum kafla sé lokið. Annar kafli getur þarmeð hafist, án þess að Saddam Hussein sé persóna í honum.

Kvikmyndir
Fór í gærkvöld í bíó á forsýningu á kvikmyndinni The Lord of the Rings: The Return of the King. Er þetta án nokkurs vafa besta mynd Peters Jackson um Hringadróttinssögu. Með þessari mynd er sögu J.R.R. Tolkien um föruneyti hringsins lokið. Sagan heldur áfram þar sem frá var horfið í The Two Towers. Hérna birtast eftirminnilegustu bardagasenur í kvikmynd, baráttan við Mínas Tírith er svo undursamlega kvikmynduð að leitun er að betri bardagsenu í kvikmynd til þessa. Hér eru allir lausir endar fyrri myndanna bundnir saman. Útkoman er mynd sem stendur uppúr í kvikmyndagerð seinustu áratuga. Besta kvikmynd ársins 2003 - en jafnframt svo miklu meira en það. The Lord of the Rings: The Return of the King er besta kvikmynd sem ég hef séð í kvikmyndahúsi. Hún á ef eitthvað réttlæti er til í þessum heimi að hljóta óskarsverðlaun sem besta kvikmynd ársins. ROTK er ein besta kvikmynd sögu kvikmyndanna. Meistaraverk í úrvalsflokki. Þeir sem ekki sjá þessa í bíói munu sjá eftir því alla sína ævi. Meistarasmíð í kvikmyndagerð eins og þær gerast allra bestar.

Tónlist
Keypti í gær nýjustu Stuðmannaplötuna, Stuðmenn á Hlíðarenda. Er um að ræða góðan disk með fjölda góðra laga. Meðal þeirra eru Hef ég heyrt þetta áður, Ekki klúðra því, Meir'o'meira og sumarsmellurinn Halló, halló, halló. Hef ég lengi verið mikill aðdáandi Stuðmanna. Kvikmynd þeirra Með allt á hreinu er enn í dag mögnuð og ein af mínum uppáhaldsmyndum. Það er mynd sem hægt er að horfa á aftur og aftur án þess að leiðast. Ég hvet alla til að kaupa nýja diskinn. Vel gerður, Stuðmenn klikka aldrei.

Vefur dagsins
Bendi öllum í dag á ljóðavef sem helgaður er verkum Davíðs Stefánssonar frá Fagraskógi. Kveðskapur Davíðs verður ávallt sígildur. Met ég hann mikils, enda um að ræða eitt besta skáld 20. aldarinnar. Á vefnum eru nokkur ljóða Davíðs birt og umfjöllun um ævi hans.

Snjallyrði dagsins
Ég er friðlausi fuglinn,
sem fæddist með villtri þrá,
sem elskar heiðingjans himin
og hamrafjöllin blá.
Davíð Stefánsson skáld frá Fagraskógi (1895-1964)

Heitast í umræðunni
Eins og fram hefur komið seinustu daga hefur stjórn Eimskips ákveðið að selja Brim, sjávarútvegsfyrirtæki sitt, annaðhvort í heilu lagi eða í hlutum. Í eigu Brims eru sjávarútvegsfyrirtækin Útgerðarfélag Akureyringa, Skagstrendingur og Haraldur Böðvarsson. Nú hefur Kaupfélag Eyfirðinga rætt við fjárfestingarfélagið Afl um að kaupa í félagi við það Útgerðarfélag Akureyringa. Aðaleigandi Afls er Þorsteinn Vilhelmsson, einn stofnenda Samherja árið 1983. Bróðir hans Kristján og frændi Þorsteinn Már eru stjórnendur Samherja enn í dag. Landsbankinn á stóran hlut í Afli. Eigið fé þess er metið á fjórða milljarð króna og á félagið t.d. hlutabréf í Granda. Fram hefur komið í fréttum að Andri Teitsson kaupfélagsstjóri KEA, hafi rætt við fulltrúa Landsbankans um hugsanleg kaup á ÚA. Stjórn Eimskipafélagsins hefur falið Landsbankanum að kanna möguleika á að selja Brim. Heimamenn á Akureyri, Akranesi og á Skagaströnd hafa lýst yfir miklum áhuga á að kaupa fyrirtækin á viðkomandi stað. Áhugi KEA beinist ekki að Brimi sem heild, heldur eingöngu að ÚA. Eigið fé KEA er rúmlega 2 miljarðar króna og því er nokkuð ljóst að félagið þarf að fá fleiri fjárfesta með sér til að fjármagna kaupin á Útgerðarfélagi Akureyringa. Fram hefur komið að sérfræðingur meti ÚA á 8-9 milljarða króna. Brim er skv. sama mati talið vera 18-20 milljarða króna virði. Landsbankinn á nokkuð stóran hlut í Afli en aðaleigandinn er Þorsteinn Vilhelmsson, sem er einn af stofnendum Samherja á Akureyri. Eigið fé Afls er á fjórða miljarð króna og á félagið m.a. hlutabréf í Granda.

Davíð Oddsson forsætisráðherra, segist í viðtali við tímaritið Vísbendingu, ekki vera viss um að samkeppnisyfirvöld virki sem skyldi. Sektir sem lagðar væru á fyrirtæki komi í raun í bakið á almenningi í formi verðhækkana á þjónustu eða vöru fyrirtækjanna. Kom fram í viðtalinu að Davíð telur matvörumarkaðinn vera að frjósa saman í eina heild. Samkeppnisyfirvöld sýni því hinsvegar engan áhuga, sem vekji furðu sína. Georg Ólafsson, forstjóri Samkeppnisstofnunar, segir við ummælum ráðherrans að hann gangi gegn viðurkenndum hugmyndum um samkeppnismál. Sýnt hafi verið fram á að sektir gegni mikilvægu hlutverki í að fæla fyrirtæki frá ólöglegu samráði. Davíð fjallar á athyglisverðan hátt í viðtalinu um að neytendur borgi sektirnar allar að lokum. Hann tekur dæmi af rannsókn samkeppnisyfirvalda á samráði á grænmetismarkaði. Grænmetiskarlarnir í Öskjuhlíðinni hafi verið sektaðir en þeir haldi áfram að starfa á markaðnum. Í raun þýði sektin því einungis að kálið sem hann kaupi verði aðeins dýrara. Hann hafi ekki gert neitt af sér. Þetta sé því á röngum forsendum og þurfi að hugsa upp á nýtt. Tek ég undir þessi ummæli hans.

Og enn meira um Samkeppnisstofnun. Olíufélögin eru nú í sáttaviðræðum við stofnunina vegna lokaskýrslu um ólöglegt samráð á olíuverði eins og frægt er. Áður hefur verið reynt að leita sátta í málinu en upp úr því slitnaði i mars, enda reyndist verulega mikill mismunur á milli hugmynda Samkeppnisstofnunar og Olíufélaganna um viðeigandi sektir í málinu. Samkvæmt samkeppnislögum geta sektir verið allt frá 50.000 krónum upp í 40 milljónir eða semsagt allt að 10% af veltu fyrirtækjanna á einu ári. Nú liggja báðar frumskýrslur málsins fyrir en félögin hafa þó frest fram í miðjan febrúarmánuð nk. til að skila athugasemdum sínum vegna þess. Þau hafa farið fram á lengri frest en ekki er ljóst hvort orðið verður við þeim óskum. Ætli sektirnar verði ekki borgaðar með því að slengja hækkun á hinn almenna bíleiganda.

Svona er frelsið í dag
Í dag skrifar Haukur Þór mjög góðan pistil um þá skoðun ungra sjálfstæðismanna til fjölda ára að heimila skuli sölu áfengis í matvöruverslunum. Hefur þetta verið lengi mikið baráttumál okkar eins og Haukur bendir á. Minnist hann á að vissulega séu ekki allir fylgjandi því en þeim fari fjölgandi sem eru þessarar skoðunar. Orðrétt segir Haukur: "Þegar Ríkið seldi allt annað áfengi en bjór þá var það gert á þeim rökum að ef Íslendingum yrði seldur bjór þá myndu þeir bara þamba hann eins og gos daginn út og daginn inn. Bjórinn væri drykkur hins illa. Húsmæður í vesturbænum myndu missa sig og skenkja bjór í saumaklúbbum, fermingum og barnaafmælum. Menn hættu almennt að vinna, börn yrðu vanhirt og fólk myndi hrasa um hvort annað í ölæði hversdagsins. Dómsdagsræðurnar fjölluðu semsagt um það hve íslenskt þjóðfélag færi á annan endann ef heimilt yrði að selja bjór. Eins og áður sagði þá var hann talinn drykkur hins illa, þó hinir útvöldu kynnu auðvitað með drykkinn að fara - flugmenn og flugfreyjur! En réttlætið sigraði að lokum, heimilað var að selja bjór og íslenskt þjóðfélag fór ekki á annan endann, líkt og bölsýnismennirnir höfðu fullyrt." Og að lokum segir hann: "Nú þegar alvarleg umræða er farin í gang um hvort heimila eigi sölu áfengis í matvöruverslunum þá setja margir mörkin við bjór og léttvín, þar verði víglínan dregin - annað komi ekki til mála. Sterku drykkina verði Ríkið ennþá að selja annars fari allt í bál og brand." Magnaður pistill!

Kvikmyndir
Í kvöld fer ég í bíó og horfi á Lord of the Rings: Return of the King, seinasta hluta trílógíunnar um Hringadróttinssögu. Er ég mjög mikill aðdáandi myndanna og hef ávallt farið á forsýningar þeirra um miðjan desember, enda erfitt að bíða mikið lengur þegar maður er mikill kvikmyndaáhugamaður. Ákvað ég að horfa á báðar fyrri myndirnar í gærkvöld til að búa mig undir veisluna, að sjá seinustu myndina. Hef ég heyrt af mörgum að þetta sé besta myndin sem framundan er. Hringadróttinssaga eftir J.R.R. Tolkien er sennilega einhver rómaðasta skáldsaga allra tíma og hún er snilldarlega færð í glæsilegan kvikmyndabúning af Peter Jackson og útkoman jafnast á við það allra besta í kvikmyndagerð samtímans. Hringadróttinssaga gerist í Miðgarði þar sem allt úir og grúir af skrítnum verum sem margar hverjar búa yfir sínum eigin sérstæðu hæfileikum. Ferðalag Frodo og félaga hans hefur verið viðburðaríkt og á leið þeirra mætt þeim margar hættur og sífelldar áskoranir. Leikstjórn og öll umgjörð myndanna er í hæsta gæðaflokki og leikurinn er magnaður. Skrifa meira um þetta á morgun. Að lokum má ég þó til með að óska Samma systursyni mínum til hamingju með daginn, en hann er 12 ára í dag.

Dægurmálaspjallið
Horfði í gær á ruv.is á Kastljósþátt mánudagsins. Þar var forsætisráðherra gestur Sigmars og Kristjáns. Komst Davíð vel frá þættinum og átti ekki erfitt með að svara spurningum þeirra. Kom mér þó mjög á óvart hversu æstir þeir félagar voru í viðtalinu. En þetta var létt hjá forsætisráðherranum, enda vanur að fást við fjölmiðlamenn á löngum stjórnmálaferli. Í gærkvöldi ræddi Svansí við Davíð Þór Jónsson um gott grínefni. Í Íslandi í dag var flottur bíll prufukeyrður, flottir bílar sem Svali sýnir þarna á þriðjudögum.

Vefur dagsins
Í dag bendi ég öllum á huga.is, sem samkvæmt vefmælingum var mest heimsótti vefur seinasta mánaðar. Var það í fyrsta sinn sem mbl.is hefur ekki þann titil frá upphafi vefmælinga. Á huga er fjöldinn allur af góðu og spennandi efni.

Snjallyrði dagsins
Sá er munur á snillingum og heimskingjum, að snilldin er takmörkuð.
Th. Gablin

Heitast í umræðunni
Tilkynnt var í dag að bandaríska leyniþjónustan CIA, myndi hafa yfirumsjón með því að yfirheyra Saddam Hussein fyrrum einræðisherra Íraks. Skv. fréttum CNN mun Donald Rumsfeld varnarmálaráðherra Bandaríkjanna, hafa tilkynnt að George J. Tenet forstjóri CIA, hefði fallist á að sjá um hver spyr Saddam spurninga, hvar og hvenær það verði. Fram kom í máli Rumsfelds að það hefði verið einföld og skjót ákvörðun að fela CIA málið. Hún hefði einungis tekið 3 mínútur og þar af hefðu 2 þeirra fyrstu farið í að drekka kaffi. Varnarmálaráðherrann útilokar ekki að bandarísku leyniþjónustunni verði falið að hafa Saddam í haldi. Hann vísaði á blaðamannafundi í dag alfarið á bug að Saddam hafi fengið ómannúðlega meðferð frá handtökunni um helgina. Hún hafi verið sanngjörn og mannúðleg. Hann viðurkenndi að það samræmdist ekki Genfarsáttmálanum að sýna myndir af stríðsföngum, en mikilvægt hefði verið að sýna Írökum og umheiminum öllum að forsetinn hefði náðst. Í dag tilkynnti Göran Persson forsætisráðherra Svíþjóðar, að Svíar væru tilbúnir til að vista forsetann fyrrverandi, fyrir og eftir dóminn. Almennt er talið að réttað verði yfir Saddam í Írak og hann geymdur þar. Ekki er útilokað að hann verði dæmdur til dauða eins og ég sagði í gær, en margir þjóðarleiðtogar og framkvæmdastjóri SÞ hafa hvatt til að svo verði ekki.

Síðastliðinn fimmtudag var þriðji og síðasti hluti trílógíunnar um Hringadróttinssögu frumsýnd í London, LOTR: Return of the King. Mikill áhugi var fyrir frumsýningunni í Odeon-kvikmyndahúsinu við Leicester-torg. Þúsundir aðdáenda létu þar ekki slæmt veður hafa áhrif á sig og biðu eftir leikurum kvikmyndanna í allt að því 10 klukkustundir í von um að sjá þeim bregða fyrir á leið inn í kvikmyndahúsið. Samkvæmtum fréttum breskra vefmiðla er um að ræða mesta fjölda sem saman hefur komið á kvikmyndasýningu í Bretlandi. Trílógían um Hringadróttinssögu J.R.R. Tolkien eru með vinsælli myndum frá upphafi kvikmyndasögunnar, bæði LOTR: FOTR og LOTR: TTT hafa fengið metaðsókn. Um var að ræða áratugadraum leikstjórans Peter Jackson og tók vinnan við myndirnar langan tíma. Hann sagðist við frumsýninguna finna fyrir léttleika, stolti en einnig söknuði þar sem vinnu við kvikmyndirnar væri endanlega lokið. Myndin er talin mjög sigurstrangleg þegar kemur að Óskarsverðlaununum á næsta ári, og talað um að hún verði tilnefnd sem besta myndin og fyrir leikstjórn Jackson. Tel ég nú kominn tíma til að Óskarinn verðlauni þetta magnaða verk.

Enginn vafi er á að handtaka Saddams Husseins hefur styrkt verulega pólitíska stöðu George W. Bush forseta Bandaríkjanna. Samkvæmt nýjum skoðanakönnunum hefur fylgi forsetans aukist bæði þegar kannaðar eru persónuvinsældir og eins hvernig hann hafi staðið sig á forsetastóli. Demókratar sem réðust að forsetanum fyrir handtöku Saddams hafa nú þagnað, enda ekki vogandi fyrir þá að nota Íraksmálið í þeirri stöðu sem uppi er. Howard Dean, sem hvað mest hefur hamrað á andstöðu sinni við stríðið og forsetann, situr eftir með sárt ennið og er að mörgu leyti bundinn illa vegna þessara mála. Joe Lieberman og John Kerry hafa saumað að Dean vegna afstöðu hans og sagt að hefði Dean fengið að ráða hefðu bandamenn aldrei farið inn í Írak og Hussein væri enn forseti þar. Á meðan demókrataframbjóðendur höggva í hvorn annan stendur Bush eftir sem óskoraður leiðtogi repúblikana og með sterka stöðu. Framundan er kosningaár í Bandaríkjunum, forsetakosningar verða 2. nóvember nk. og spennandi barátta í augsýn.

Svona er frelsið í dag
Í pistli dagsins á frelsinu fjallar Ragnar um hvort ekki sé tími til kominn að einkaaðilar taki við rekstri bókasafna og spyr af hverju sveitarfélög sjái um þennan rekstur. Orðrétt segir hann: "Hvers vegna er það í verkahring hins opinbera að leigja áhugasömum lesendum bækur – er það of flókið verkefni fyrir einkaaðila? Er einkaaðilum bara treystandi til að leigja myndbandsspólur? Auðvitað er enginn eðlismunur á bókum og myndbandsspólum, eða annars konar afþreyingu og menningu. Við höfum hins vegar alist upp við það að einkaaðilar reka myndbandaleigur víðs vegar um landið en það hefur verið hlutverk sveitarfélaganna að reka bókasöfn. Bókasafnsrekstur er ekkert frábrugðinn öðrum rekstri og því hlýtur að vera kominn tími til þess að íhuga þann kost að hleypa einkaðilum að. Hugmyndin hefur raunar nú þegar verið reifuð í borgarstjórn, en í umræðum um menningarmál í fjárhagsáætlun borgarinnar í desember í fyrra ræddi Hanna Birna Kristjánsdóttir, borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins um hugsanlegan einkarekstur bókasafna. Taldi hún rétt að skoða hvort nýir tímar kölluðu hugsanlega á nýja möguleika í rekstri bókasafna." Athyglisverð grein og margir góðir punktar og rétt að velta þessu meira fyrir sér. Ég tek undir með greinahöfundi og borgarfulltrúanum að kanna eigi vel þennan kost.

Gestapistillinn
Í gestapistli á vefsíðunni fjallar Hjörtur J. Guðmundsson sagnfræðinemi, um evrópumál. Orðrétt segir hann: "Maður hefur nefnilega ósjaldan heyrt talsmenn (Evrópu)sambandsins skírskota til einhvers sem þeir kalla “a good European” (góður Evrópubúi). Á þetta er ævinlega minnzt þegar t.a.m. er rætt um þjóðaratkvæðagreiðslur sem hafa farið öðruvísi en Evrópusambandið hefur viljað. Við slík tækifæri eru íbúar viðkomandi ríkja ekki “góðir Evrópubúar” sem segja já og amen við öllu sem ákveðið er í Brussel, gagnrýnislaust. Ekki verður betur séð en að talsmenn Evrópusambandsins hér á landi trúi í blindni á hið yfirþjóðlega vald, Evrópusambandið. Þeir sjá ennfremur fyrir sér framtíðarríkið ESB-Ísland og lofa okkur Íslendingum gulli og grænum skógum ef við göngum í sambandið og afsölum okkur sjálfstæði okkar. Þeir gefa heldur ekkert fyrir augljósan lýðræðisskort innan Evrópusambandsins og gríðarlega miðstýringu. Línan frá Brussel er ávallt rétt í þeirra augum og að því er virðist algerlega yfir gagnrýni hafin. Brussel veit einfaldlega miklu betur hvað okkur er fyrir beztu en við sjálf að þeirra mati – alveg eins og Moskva áður í augum margra kommúnista." Góður pistill hjá Hirti.

Kvikmyndir
Horfði um daginn á eina gamla góða klassík. Marathon Man, kvikmynd leikstjórans John Schlesinger. Þessi einn af skemmtilegustu þrillerum áttunda áratugarins segir frá því hvernig ungur háskólanemi flækist inn í leynilegar aðgerðir er varða demantaflutninga og gamlan nasistaforingja í S-Ameríku, sem kemur úr felum þegar sending fer úrskeiðis. Námsmaðurinn flækist í málið vegna bróður síns og þegar hann veit orðið of mikið um starfsemi vondu kallana er hætt við að þeir reyni að þagga niður í hopum. Ofbeldisfullur og ljótur eltingarleikur á köflum en einkar spennandi, hraður og grípandi er á líður. Leikurinn er hreint stórgóður og þar standa fremstir þeir Dustin Hoffman, Roy Scheider og Sir Laurence Olivier sem fer á kostum í hlutverki nasistaforingjans Szell. Mögnuð mynd.

Vefur dagsins
Í dag bendi ég öllum á leitarvefinn Google. Lít ég ávallt á hann ef mig vantar að komast á vefi eða leita að einhverju á netinu. Alltaf góður vefur.

Snjallyrði dagsins
Of mikið af því góða getur verið dásamlegt.
Mae West